Het palmolieprobleem

Weet jij waarom palmolie precies slecht is voor het milieu? Ik moet toegeven dat ik tot voor kort geen idee had wat precies het probleem met palmolie was. Helaas komen veel mensen, net als ik, dit probleem alleen tegen als ze zich actief bezighouden met duurzaamheid en het milieu. Ik hoorde een paar jaar geleden dat Nutella (vooral) niet zo "goed" was vanwege de palmolie - maar ik begreep niet wat dat precies betekende. 

Ik was geschokt toen ik hoorde dat elk tweede supermarktproduct palmolie bevat en de verwoestende gevolgen van het gebruik van palmolie.

Daarom wil ik graag wat meer aandacht vragen voor het onderwerp (zeker nu na de verschrikkelijke branden in de Amazone is dit echt nodig) en informeren over waar het palmolieprobleem eigenlijk om draait. 

Wat is palmolie precies?

Palmolie wordt gemaakt van de vruchten van de Oliepalm won. De olie wordt onder druk en bij hoge temperaturen uit de vrucht geperst. Vervolgens wordt de olie zodanig bewerkt dat ongewenste kleur-, geur- of smaakstoffen worden verwijderd. Met 66 ton per jaar is palmolie de meest geproduceerde plantaardige olie en met een marktaandeel van 30% ook de meest gebruikte. 

Waarom is palmolie zo populair voor het maken van producten?

Deze plantaardige olie is zeer goedkoop, is het hele jaar door verkrijgbaar en de teelt van de oliepalm is efficiënt: de opbrengst is zeer hoog. Het uit de vrucht gewonnen vet heeft een hoog smeltpunt en is daardoor vast bij kamertemperatuur, maar toch smeerbaar. Bovendien is palmolie smaakloos, kleurloos en lang houdbaar dankzij het hoge gehalte aan antioxidanten en vitamine E. Door de speciale samenstelling van het vet kunnen andere vloeibare oliën worden verwerkt om een ​​stabiele, romige consistentie te creëren. 

Deze eigenschappen maken het vet één ideale grondstof voor de industrie, omdat dit betekent dat in massa geproduceerde goederen goedkoop kunnen worden geproduceerd.

Welke producten bevatten palmolie?

Hierbij daag ik je uit om naar de supermarkt te gaan en producten te zoeken die palmolievrij zijn. Het is helemaal niet zo gemakkelijk. Palmolie zit niet alleen in... Margarine, pakjes soepen en koekjes, maar ook in kant-en-klare pizza, muesli, zepen, crèmes, make-up en wasmiddell en in vele andere producten.

Helaas is dat nog niet alles, want het grootste deel van de palmolie gaat naar de Energieproductie: Het wordt ook voornamelijk gebruikt voor de productie van biodiesel en voor de opwekking van elektriciteit en warmte.

Waarom is palmolie een probleem?

Uiteraard levert de oliepalm zelf in eerste instantie geen problemen op. De vraag en de daarmee gepaard gaande productie van palmolie vormen het echte probleem.

Oliepalmen groeien het beste waar dan ook Regenwoud groeit, dat wil zeggen in een tropisch klimaat met gelijkmatig vochtige en warme omstandigheden. Ze hebben ook veel ruimte nodig. Daarom moet het regenwoud vaak (illegaal) plaatsmaken voor palmplantages. In Latijns-Amerika, Afrika en Zuidoost-Azië worden elke dag enorme stukken regenwoud gekapt en verbrand. 

Oliepalmplantages zijn feitelijk de belangrijkste reden voor de vernietiging van regenwouden in Maleisië en Indonesië. In 2018 werden wereldwijd ELKE MINUUT ongeveer 42 voetbalvelden regenwoud vernietigd. Dit zijn gebieden die zo groot zijn dat ik ze nauwelijks meer kan voorstellen...

Het klimaat lijdt onder de vernietiging van het regenwoud. Dit komt omdat de koolstof die in de bodem is opgeslagen, vrijkomt wanneer deze wordt omgezet in plantages. Zo komen er enorme hoeveelheden binnen klimaatschadelijke gassen in de atmosfeer. 

Bovendien hebben sommigen er ook last van Diersoorten. Regenwouden zijn een van de laatst overgebleven leefgebieden voor orang-oetans. Zo hebben ook de Sumatraanse tijger en de Borneo-pygmee-olifant steeds minder ruimte om te leven door de ontbossing van het regenwoud in Indonesië.

Die ook Bewoners van de teeltgebieden lijden schade: Ze worden vaak met geweld uitgezet en verliezen hun land aan de palmoliebedrijven. 

Nog afgezien van deze verwoestende gevolgen – ook voor ons consument Palmolie is eerder schadelijk dan gunstig voor de gezondheid: geraffineerde palmolie bevat grote hoeveelheden vetzuuresters, die het genetisch materiaal kunnen beschadigen en kanker kunnen veroorzaken.

Hoe ga je om met het probleem?

De vraag is nu: wat kunnen we het beste doen? Palmolie volledig vermijden om de palmolieproductie te boycotten? Overstappen op alternatieve plantaardige oliën? Of pleit u ervoor dat palmolie milieuvriendelijker wordt verbouwd?

Oliepalmen zijn bijzonder productief en vergen daarom relatief weinig teeltoppervlakte. Niettemin hangt het altijd af van het ‘hoe’ van de productie. Je kunt er dus aan werken dat palmolie steeds duurzamer wordt verbouwd. Deze maken deel uit van een ecologische en sociaal aanvaardbare teelt Het voorkomen van verdere ontbossing, het herstellen van beschadigde habitats en het zo milieuvriendelijk mogelijk maken van de productie / Verdere verwerking van oliepalmvruchten. 

Als palmolie zou worden vervangen door andere plantaardige oliën (bijvoorbeeld koolzaad-, soja- of zonnebloemolie), zou er meer areaal nodig zijn en zouden andere habitats en soorten eronder lijden. 

Niettemin zijn veel milieuactivisten en organisaties van mening dat we helemaal moeten stoppen met de productie of consumptie van palmolie. 

Dus het geheel is echt niet zo eenvoudig...

Hoe kan ik palmolie vermijden?

Sinds 2014 moeten fabrikanten aangeven of hun product palmolie bevat of niet. De palmolie die in cosmetica wordt aangetroffen, wordt doorgaans niet als “palmolie” bestempeld...

Namen voor palmolie op voedsel:

• Palmolie
• Palmvet
• Palmpitolie
• Plantaardig vet/plantaardige olie
• Plantaardig vet

Namen voor palmolie op cosmetica:

• Cetearyl/cetyl
• Lauryl / Lauroyl / Lauraat
• Palm / handpalm / handpalm
• Stearyl/Stearaten

Op deze website vindt u een overzicht van producten zonder palmolie. Als je palmolie wilt vermijden, gebruik dan vooral de producten van Ferrero En Unilever voorkomen.

Wat kan ik nog meer doen?

Hetzelfde geldt hier: Doe het zelf met lokale ingrediënten is waarschijnlijk de beste manier. We moeten meer van onze basisvoedselproducten zelf verbouwen (zoals vroeger) en niet ten koste van de tropische regenwouden en de mensen die daar wonen. Als we zelf koken of bakken, kunnen we regionale oliën gebruiken, zoals koolzaad-, maïs-, lijnzaad-, saffloer- of zonnebloemolie.

Maar het is ook de moeite waard fabrikanten naar schrijvendat mensen hun producten niet meer willen kopen vanwege de palmolie die ze bevatten. Of u kunt informeren naar hun palmolieproductie. Sommige fabrikanten hebben de manier waarop ze producten produceren al veranderd.

Bovendien is het altijd een grote stap om andere mensen bewust te maken van het palmolieprobleem en om het onderwerp meer ruimte te geven. Je kunt dit bericht bijvoorbeeld ook delen, zodat meer mensen bereikt kunnen worden. 

Wil je meer weten over de onderwerpen duurzaamheid, mindfulness of gezond eten, neem dan eens een kijkje hier over.

Bronnen: